Kaybedenler kulübünün mazlum rolü yapanı.
İYİ Parti henüz sistemi oturmamış beş yıllık bir lidere bağımlı parti. CHP ve AK Parti’nin oy tabanları büyük oranda sabitlenmişken İYİ Parti’nin oy tabanı çok değişken. Her kesimden oy alabilme potansiyeline sahip. Kendine sabit taban oluşturabilmesi için hata yapmaması gerekiyor ama en çok hata yapan partilerin başında geliyor. Onun için oyları bir %17’lere çıkıyor bir %7’lere iniyor. Böyle devam ederse sağı solu belli olmayan ve güven vermeyen bir parti haline gelecek.
2018 yılında katıldığı ilk seçimde %9,96, Kocaeli’de %10,42 oy almıştı. Cumhurbaşkanı adayı olan Genel Başkanı Meral Akşener ise %7,16 oy almıştı.
Bu seçimde ise ülke genelinde %9,98, Kocaeli’de ise %9,6 oy aldı. Tüm parti liderleri kendi memleketlerinde en fazla oyları alırken sadece Meral Akşener kendi memleketinde daha az oy aldı.
2019 yılındaki yerel seçimler öncesinde CHP ile Millet İttifakını kurarak birçok büyükşehir belediyesinin kazanılmasında çok önemli rol oynadılar. 2023 seçim sürecine girilmesiyle birlikte hatalar arka arkaya geldi.
Birincisi, Meral Akşener’in en baştan Cumhurbaşkanı adayı olmayacağını söylemesi ciddi bir taktiksel hataydı. Böylece ülkenin üçüncü, ittifakın en büyük ikinci partisi olarak istediği adayı ön plana çıkarması için elindeki kozu kaybetmiş oldu.
İkincisi, Meral Akşener altılı masayı oluşturan oy oranı son derece düşük diğer dört partinin eşit söz hakkı olmasına engel olamadı. Buna engel olamayınca Kemal Kılıçdaroğlu verdiği tavizlerle kendi adaylığını el altından kabul ettirdi. Eğer ittifakın genişlemesine yönelik haklı eleştirilerinin arkasında kararlı bir şekilde durabilseydi parti açısından daha tutarlı olurdu.
Üçüncüsü, Meral Akşener kazanacak aday söyleminin altını dolduramadı. Altılı masanın her toplantısında farklı konuların konuşulup ittifakın Cumhurbaşkanı adayının en son toplantıya bırakıldıktan sonra oldubittiye getirilmesi onun tecrübesine yakışmadı ve inandırıcı bulunmadı.
Dördüncüsü, tüm ülke Millet İttifakının Cumhurbaşkanı adayını beklerken masadan zehir zemberek bir açıklamayla kalkıp iki gün sonra yeniden oturması çok büyük hataydı. Daha ılımlı bir açıklamayla kalkıp geri dönmeseydi İYİ Parti’nin oy oranı bugün aldığının iki katı olurdu. Kazanacak aday söylemi ve verdiği umutla oy oranı %17’lere çıkmışken masadan kalkıp geri oturması hem kendinin hem de partinin güvenilirliğini çok zedeledi.
Beşincisi, tüm bu hataların üzerine kayıpları telafi etmenin tek yolu milletvekili aday listelerinin çok iyi hazırlanmasıydı ama bunda da çok büyük hatalar yapıldı. Diğer partilerin bir kısmı aday listelerini birkaç gün bir kısmı da birkaç saat önce açıklamışken bu avantajı da kullanamadı. Tüm illerde partiye hiçbir hizmeti dokunmamış ve halkta karşılığı olmayan adayların para karşılığı üst sıralara konduğu, partiye asıl emek verenlerin göz ardı edildiği feryatları yükseldi.
İlk dört madde halk bazında etkilere yol açarken milletvekili aday listelerindeki hatalar parti teşkilatları içinde de çok tepki çekti ve partiye emek verenleri küstürdü. Listelere Meral Akşener’in memleketi Kocaeli üzerinden bakacak olursak, halkta çok tepki çeken Lütfü Türkkan’ın ilk sıraya konması partiye çok oy kaybettirdi ve Meral Akşener kendisine olan güveni bir kez daha zedeledi. Her şeye rağmen İYİ Parti’ye oy verecek pek çok seçmen Lütfü Türkkan’ın adını ilk sırada görünce oy vermekten vazgeçti. Yani Lütfü Türkkan kendisinden başkasının seçilmesini engellemiş oldu. Bundan başka, Meral Akşener’in kendisi de bir kadın olduğu halde kendi memleketinde bir kadın adaya ilk iki sırada yer vermemesi kadınlara ve gençlere çok önem veriyorum diyen bir liderin bir başka tutarsızlığını gösterdi. Nitekim kendi memleketinde ülke genelinden daha az oy aldı. Sadece bu bile listelerde ne kadar hatalı olduğunu gösteriyor.
Altıncısı, partiyi gençleştiremedi. Ülke nüfusu gençleşirken partiyi geleceğe taşıyacak adımları atamadı. Bu durum seçilen milletvekillerinde her şeyi gösterdi. 2023 seçimlerinde partilerin seçilen milletvekili yaş ortalamalarına bakıldığında YSP 47.1, AKP 51.4, CHP 53.3, MHP 54.6, İYİ Parti 55.1 oldu. Yani partiler gençleşme ve yenilenme yolunda giderken İYİ Parti en yaşlı milletvekili yaş ortalamasına sahip ve kendini yenilemeyi başaramayan parti oldu.
Sonuç, Meral Akşener söyledikleriyle yaptıkları birbirini tutmayan bir lider olduğunu gösterdi. Söylediklerinin neredeyse hepsi doğruydu ama yaptıkları tam tersi oldu. Bunun yanı sıra, milletvekili listelerinde hem halkın tercihlerini hem de teşkilatların tercihlerini göz ardı ederek aile şirketi yönetim kurulu oluşturur gibi davrandı.
Şimdi önünde ay sonunda yapılacak olan ve çok zorlu geçeceği düşünülen parti kurultayı var. Bu hem Meral Akşener’in hem de partinin son şansı. Ya yaptığı tüm hataları açık yüreklilikle kabul edip ona göre Genel İdare Kurulu’nu şekillendirecek ya da masada itiraz ettiği küçük partilerden birine dönüşecek. Meral Akşener masadan kalkarken “Ya tarih yazacağız ya tarih olacağız” demişti. Tarih yazamadığına göre eğer bu kurultayı da değerlendiremezse tarih olmasına az kaldı.
